بسمه تعالی حضرت آیت الله … سلام علیکم سوال اول)اگر قاضی بداند که در حالت گرسنگی یا خستگی و امثال این و یا در حالتی که برای قضاوت عجله دارد احتمال خطای او به میزان قابل توجهی افزایش می یابد و به عبارت دیگر علم اجمالی دارد که در این حالت ها نسبت به حالت عادی در تعداد بیشتری از پرونده ها دچار خطا می شود آیا قضاوت کردن در این حالت ها شرعاً مکروه است یا حرام ؟ (لازم به ذکر است که عجله در قضاوت مثلا در جایی است که به قاضی تکلیف می شود که در یک بازه زمانی فرضاً یک ماهه باید تعدادی معینی پرونده را به سرانجام برساند در حالی که این تعداد بیش از حد استانداردی است که یک قاضی می تواند با دقت و تأمل رسیدگی کند لذا قاضی برای حصول نتیجه در رسیدگی عجله می کند) سوال دوم) آیا تشویق ، دعوت یا امر کردن دیگران (فرضاً هزاران نفر) به انجام یک عمل مکروه حرام است یا خیر؟
باسمه تعالی
پاسخ استفتاء شما :
اگر علم او به گونه ای باشد که بداند در میان پرونده های متعدد تعداد زیادی را اشتباه قضاوت خواهد کرد قضاوت در حال خستگی حرام خواهد بود ولی اگر بداند که در میان تعداد زیادی پرونده مقدار کمی را اشتباه میکند و پرونده ها هم زیاد باشد حرمت ثابت نیست.
۲_ اگر تکلیف به انجام تعداد خاصی پرونده در یک بازه زمانی طبیعی و عقلایی باشد مانعی ندارد و الا اگر آمر بداند که قاضی دچار اشتباه زیاد می شود و این اشتباه مستند به آمر است دعوت او شرعا حرام خواهد بود.