حضرت آیت الله العظمی سید محمد علی علوی گرگانی مدظله العالی سلام علیکم؛ به استحضار حضرتعالی می‌رساند، تعدادی از نابینایان از این مرکز سؤالات شرعی پرسیده‌اند. چون این افراد مقلد حضرتعالی هستند این سؤالات را به دفتر حضرتعالی ارجاع داده‌ایم: * اگر یک نفر زرتشتی یا یهودی یا مسیحی اموالی مثل زمین کشاورزی را برای امور ناشنوایان یا نابینایان مسلمان در ایران وقف کند و این اموال را تحویل افرادی به عنوان متولی وقف بدهد، آیا این وقف شرعاً صحیح است؟ * اگر واقف مزبور با نیت عام (یعنی موقوف علیهم را اعم از مسلمان و غیر مسلمان بداند) وقف کند منافع این موقوفه چگونه باید تقسیم گردد؟ و آیا چنین وقفی مشروع است؟ * اگر واقف مزبور، متولی موقوفه را خودش انتخاب کند و متولی مسلمان نباشد، آیا مسلمانان می‌توانند از منافع آن وقف استفاده کنند؟ * اگر زمین کشاورزی را یک نفر یا چند نفر مسیحی وقف کرده باشند تا منافع آن برای امور رفاهی، درمانی و آموزشی نابینایان اعم از مسیحی یا مسلمان خرج شود: ۱. آیا منافع این زمین یعنی درآمدی که از طریق فروش محصولات آن به دست آمده می‌توان برای اهداف دیگر یعنی غیر از مواردی که واقف تعیین کرده، استفاده شود؟ ۲. آیا می‌توان اصل این زمین را فروخت؟ ۳ـ افرادی که این زمین را می‌خرند چه حکمی دارند؟ ۳ـ آیا می‌توان اصل این زمین را تفکیک کرد و یک قسمت را برای موارد تعیین شده توسط واقف استفاده کرد و قسمت‌های دیگر را برای اهداف مغایر با نیت واقف استفاده کرد؟ با تشکر و احترام محمد نوری مدیر عامل دفتر فرهنگ معلولین ۱۹ خرداد ۱۳۹۹ www.malolan.com ۰۹۱۲۵۵۲۰۷۶۵
باسمه تعالی
پاسخ استفتاء شما :
۱_ وقف اینگونه افراد در مواردی که شرعی باشد صحیح است و مانعی ندارد.
۲_ طبق نیت واقف و در موارد مشروع مصرف می شود و به مصرف مسلمان و کافر می رسد مگر مصارفی باشد که بر علیه مسلمین و اسلام باشد.
۳- مانعی ندارد.
۴/۱: بایدطبق نیت واقف و در موارد مشروع آن مصرف شود و نمیتوان در مصارف دیگری که جزو نیت واقف نبوده مصرف گردد.
۴/۲_ چنانچه وقف در موارد مشروع باشد فروش آن صحیح نیست.
۴/۳_خرید آن برای دیگران هم جایز نیست و احکام وقف جاری می شود.
۴/۴_ طبق نیت واقف و در موارد مشروع استفاده می شود.