سلام وقت شما بخیر انشاءالله که در صحت و تندرستی باشید. من مردی ۴۶ سال سن دارم و متاهل و دارای ۲ فرزند. دو خواهر مجرد ۳۵ و ۳۸ ساله دارم که با مادرم زندگی میکنند. پدر من سال ۱۳۸۳ به رحمت خدا رفت. زمان فوت خانهای که در اختیار داشت را به نام مادرم کرد. ما ۶ بچه بودیم. ۳ دختر و ۳ پسر که یکی از برادرانم ۲ سال پیش به رحمت خدا رفت. اکنون مادرم قصد دارد که ۳ دنگ از خانهای که در آن زندگی میکنیم را به نام دو خواهر مجردم به نسبت برابر که با او زندگی میکنند کند. یکی از برادرانم ادعا دارد که پدرم زمان فوت این خانه را به امانت به مادرم داده و بر همین اساس مادرم حق ندارد ۳ دنگ را به نام دو خواهرم که پشتوانهای نیز ندارند کند و اگر مادرم این کار را انجام بدهد راضی نیست. هیچ یک از خواهر و برادران و حتی اقوام دور یا نزدیک از پدرم چیزی درباره امانت بودن این خانه نزد مادرم پیش از فوت و بهنگام فوت ایشان نشنیدهاند. سوال من این است که آیا ادعای برادرم مبنی بر امانت بودن این خانه نزد مادرم نافذ است؟ رضایت یا عدم رضایت برادرم نقشی در این اقدام دارد یا خیر؟ آیا مادرم شرعاً اجازه دارد که ۳ دنگ خانه را به نام خواهرانم بزنند یا خیر؟ برادرم که ۲ سال پیش فوت کرد همه مال خود را به نام همسرش کرد و یک ششم حق مادرم را نیز پرداخت نکرد. آیا از این خانه فرزندان و همسر برادر درگذشتهام ارث میبرند یا نه؟
باسمه تعالی
پاسخ استفتاء شما :
۱- کسی که ادعای امانی بودن این خانه را که در اختیار مادر است، دارد باید دلیل و مدرک شرعی بیاورد و الا امانت بودن خانه اثبات نمی شود.
۲_اگر دلیل شرعی دال بر امانت بودن خانه اقامه نشود رضایت برادر در تصمیم مادر نقشی ندارد و عدم رضایت او نافذ نیست.
۳_ اگر خانه به نام مادر باشد و دلیلی بر امانی بودن آن اقامه نشود میتواند چنین کاری کند و بهتر است مراعات انصاف شود.
۴_ چون برادر قبل از مادر فوت شده است لذا همسر و فرزندان برادر از خانه مادر ارث نمی برند مگر تمام فرزندان مادر قبل از او فوت کنند و وارث مادر صرفا نوه ها باشند.