سلام علیکم. درباره معامله فضولی در مکاسب مطالبی خواندم که مشکل است اگرممکن است لطف فرموده بفرمایید : اولا میدانیم اگر فضول چند معامله بکند روی یک عین و مالک معامله وسط را اجازه کند ، معاملات مالک از آنجا به بعد صحیح میشوند . از طرفی اگر فضول بعد از عقد مالک شود یا بفهمد حین عقد مالک بوده است ، باید دوباره تنفیذ کند و ملاک رضا حین عقد است . این دو تعارض دارند . یعنی در حالت معاملات متعدد ، آیا اصیل که در معامله وسط مالک شده ، طبق نکته دوم مجددا باید تنفیذ کند ؟ و در اینصورت مالک(غیر) مستحق ثمن معامله ای است که تنفیذ کرده یا آخرین معامله ای که قبل از تنفیذش بر عین انجام شده ؟ فی المثل الف و ب دو تومان ، ب و ج سه تومان، ج و د چهارتومان و مالک معامله دوم را تنفیذ کرده ، سه تومان میگیرد یا چهارتومان ؟ و آیا ج باید معامله بعدی( ج و د ) را برای خودش تنفیذ کند یا نه؟ دوم آنکه در معامله فضولی خیار مجلس هست؟ چون فضول که خیاری ندارد ، اصیل هم در مجلس معامله اش صحیح نیست که خیار داشته باشد ، غیر هم در مجلس نیست . متشکرم
باسمه تعالی
پاسخ استفتاء شما :
چون فضول در حین عقد مالک نبوده و یا اگر هم مالک شده رضایت حین العقد به عنوان مالک نداشته است و علم به فضولی بودن داشته است لذا باید مجدد اعلام تنفیذ معامله کند و نمیتواند به رضایت سابق اکتفا کند چون در زمان معامله، رضایت به عنوان مالک مال محقق نشده است و هر زمان معامله ای را تنفیذ کند همان معامله و معاملات اسبق بر آن قبول است و برای معامله بعدی باید تنفیذ مجدد صورت گیرد پس معامله جود باید مجددا تنفیذ شود
خیار مجلس در صورتی که مالک در مجلس عقد نباشد برای مالک نمی باشد.