محضر مبارك حضرت ايت الله العظمی علوی گرگانی سلام عليكم در قرار داد هاي بيمه اختياري مانند ( اتش سوزي مغازه ) بيمه گزار ( خريدار بيمه ) متعهد پرداخت حق بيمه ميباشد اما گاها بيمه گزار به دلايلي مانند ضعف مالي يا تعلل و قصور ( حق بيمه ) را نپرداخته و نهايتا قرارداد بيمه را فسخ ميكند اما شركت بيمه حق بيمه ايام گذشته را از واسطه معامله ( نماينده بيمه ) مطالبه كرده و يا از كارمزد وي كسر ميكند شركت بيمه براي توجيه كسر حق بيمه از كارمزد نماينده به قرار داد فيمابين با نمايندگي استناد ميكند كه در ان قرارداد نماينده قبول نموده به استناد ( مصوبه هييت مديره شركت بيمه ) اگر مشتري پول بيمه را ندهد از كارمزد وی كسر كنند ولی این شرط تحمیلی موجب عسر و حرج نماینده میشود . اولا در ( قانون بيمه) پرداخت حق بيمه بر عهده خود مشتري يا بيمه گزار است و نماينده فقط مسول بازاريابي است نه ضامن وصول حق بيمه . دوما در قرار داد بيمه اتش سوزي كه يك بيمه اختياري است مانند بيمه ( خويش فرمايی در تامين اجتماعي ) خود بيمه گزار الزام و اجباري براي پرداخت حق بيمه اختياري خودش ندارد تا چه برسد به اينكه اجبارا بر عهده نماينده گذاشته شود سوما امضا نماينده در ذيل قرار داد مبني بر قبول كسر بدهي مشتري از جيب نماينده كاملا با اكراه و عدم رضايت قلبي همراه است . چهارما اگر در طي ان مدتي كه مشتري پول بيمه اتش سوزي مغازه اش را نپرداخته مغازه اش اتش بگيرد شركت بيمه هم چون پولي نگرفته است متقابلا تعهدي نداشته و خسارت قابل پرداخت نيست و اگر بعد از مدتي مثلا ۳۰ روز از شروع بيمه اگر مشتري بيمه نامه را فسخ كند شركت بيمه حق بيمه ان ايام بلااعتبار ( سي روز ) را از نماينده مطالبه ميكند در واقع شركت بيمه وجه حق بيمه اي از نماينده طلب ميكند كه نسبت به ان ایام هیچ گونه تعهد پرداخت خسارتي و بيمه نامه بلا اعتبار بوده است و اين مصداق عيني ( دارا شدن بلا دليل ) است مشخص نيست شركت بيمه چرا بايد پول مدتي از ايام بيمه را از نماينده بگيرد كه بابت ان ايام بلااعتبار تعهدي به جبران خسارت احتمالي نداشته است پنجما بموجب اصل شخصي بودن مسوليت ، نماينده نبايد مسئول و مديون پرداخت حق بيمه اي باشد كه بدهي دیگری است ششما اين رويه خلاف اصول حقوقي و اسلامي ( انصاف و عدالت ) است و نمایده نبايد بخاطر قصور ديگري مجازات شده و تاوان دهد هفتما بموجب قاعده لاضرار (مصوبه هييت مديره شركتهاي بيمه ) ضرر و زيان را متوجه نماينده مينمايد هشتما ان مصوبه موجب عسر ووحرج نماينده میشود زيرا نماينده اي كه امروز با دست خالي شروع به كار نموده اگر يك كارخانه بزرگ را با حق بيمه مثلا پانصد ميليون تومان بيمه كند و صاحب كارخانه پول بيمه را نداده و بر گردن نماينده بيفتد انوقت نماينده تازه كار بايد تمام زندگيش را بفروشد تا جريمه اين قرار داد را بتواند بدهد نهما وقتي شركت بيمه بدهي مشتري را از جيب نماينده ميپردازد نماينده در عمل ۲ بار متضرر ميشود اول اينكه حق بيمه را از جيبش پرداخته دوما بابت درصدي از حق بيمه كه بعنوان كارمزد به نماينده ميرسد مجددا مالياتي به اداره دارايي ميپردازد در صورتي كه ان رقمي كه به وي ميرسد درامد وي نيست بلكه تخفيف جريمه اش است مثلا اگر بدهي مشتري ۱۰ ميليون تومان باشد و ان ۱۰ ميليون را نماينده بپردازد شركت بيمه يك ميليون تومان را بعنوان كارمزد نماينده به حساب نماينده برميگرداند در اينجا نماينده ۹ ميليون ضرر نموده ولي نماينده بابت ان يك ميليون تومان هم بايد مجددا به اسم درامد به دارايي ماليات بدهد كه ( ضرر مضاعف ) نماینده است در گذشته اگر مشتري حق بيمه اش را نميپرداخت قرار داد بیمه را ابطال مينمودند و کل بدهی مشتری صفر ميشد اما در قرار داد هاي جديد حق بیمه مشتری از نماینده کسر مبشود که این مقررات شرکت بیمه مصداق عینی ( استيفای ناروا و بلا دلیل ) است در خاتمه از ان مرجع عالیقدر تقاضا دارم نظر خود را در باره ( کسر بدهی بیمه گزار از جیب نماینده بیمه ) اعلام فرمایند با تشکر و احترام بیژن رجب زاده نماینده بیمه ایران کد ۳۰۱۷
باسمه تعالی
پاسخ استفتاء شما :
اگر بیمه گر بابت فسخ قرارداد خود با بیمه گزار متعهد به پرداخت خسارت نباشد و عملا هیچگونه هزینه ای بر عهده بیمه گر متحمل نشود نمیتواند از نماینده بیمه حق بیمه فرد بیمه گزار را دریافت کند.