الف: پدر خانواده در زمان قبل از انقلاب، در شمال کشور به قصد تصرّف، ۵-۴ هکتار زمین جنگلی بلامعارض را پرچین و حیازت نمود که رسم در حیازت، همان پرچین با سرشاخه و خار و نصب پایه چوبی بود. فرزند ارشد وی نیز در آبادانی زمین با پدر همکاری می نمود و این فرزند، خود نیز دارای زن و فرزند بود. بعد از آباد کردن زمین، طی چندین سال حیات پدر هیچگونه تعیین سهم برای فرزند ارشد از سوی پدر نشد بلکه پدر و پسر در یک خانه زندگی می کردند و تا روز رحلت پدر یک جا بودند و سفره آنها یکی بود. با وصف مذکور، آیا بعد از مرگ پدر، سایر فرزندان از آن زمین ارث می برند؟ اگر ارث می برند میزان سهم الارث آنها چقدر است؟ ب: یک هشتم همان زمین محصوره، بعد از فوت پدر توسّط فرزند ارشد آباد شد. تکلیف این یک هشتم از حیث ارث برای سایر فرزندان پدر چیست؟ با عنایت به این که رسم محلّی آن است که غیر از حیازت کننده کسی حقّ تصرّف آن ملک بایر را نداشته است.
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: الف: نصف زمین موصوف متعلّق به تمام ورثه حتّی خود پسر ارشد می باشد و در نصف دیگر باید با پسر ارشد مصالحه شود گرچه ظاهر آن است که این نصف دیگر زمین متعلّق به پسر ارشد باشد. ب: متعلّق به پسر ارشد است.