به نام خدا ضمن سلام و احترام و وقت بخیر بر روی پایان نامه ای تحت عنوان (اعتبارسنجی استفاده از هوش مصنوعی در نظام فقهی- حقوقی ایران به عنوان قاضی) در حال تحقیق هستم و سوالاتی دراین باره از آن مرجع گرانقدر دارم. فرض مسئله :در حال حاضر در برخی پرونده ها مانند پرونده رارندگی بدون گواهی نامه این امکان قابل تصور است که با هوش مصنوعی بتوان تمام مراحل دادرسی را بدون دخالت انسان انجام دادبه این صورت که دوربین های هوشمند ضمن احراز تصویر فرد رارنده وسیله نقلیه و تطبیق آن با اطلاعات ثبت احوال یا انتظامی پی به عدم مجوز رارندگی وی می برد و ضمن تشکیل پرونده رسیدگی برای وی در سیستم رسیدگی هوشمند قضایی ، از متخلف خواسته می شود که به صورت انلاین دفاعیات خود را را ارسال کند ، سپس سیستم قضایی هوشمند ضمن در نظر گرفتن سوابق فرد متهم و با توجه به پرونده های سابق در این زمینه و دفاعیات متهم اقدام به بررسی سریع پرونده می نماید و در نهایت با توجه به امکان اعتراض متهم و اعتبارات مالی وی یا امکان ارائه کفالت یا وثیقه به صورت آنلاین به صدور رای می پردازد ۱. هوش مصنوعی به عنوان سیستمی رایانه ای در حال حاضر باتوجه به قابلیت های سرعت و دقت در تجزیه اطلاعات با پیشرفت روزافزون در نظام های اجتماعی و قضایی کشور های مختلف در جهت تصمیم سازی و کمک به قضات استفاده میشود . آیا با توجه به اطلاق عام آیات و روایات که هدف از قضای اسلامی را رسیدن به عدالت و احقاق حقوق الناس می دانند می توان از این سیستم به عنوان قاضی در نظام فقهی حقوقی ایران استفاده کرد در حالی که هوش مصنوعی قادر به رسیدن به صفات قاضی معین شده در فقه از جمله اجتهاد و ایمان و عدالت نیست؟ ۲. در صورتی که از این سیستم های هوشمند به علت عدم برخورداری از صفات مورد نظر قاضی در فقه نتوانیم به عنوان قاضی مستقل استفاده کنیم با این حال آیا به دلیل فشار کاری بالا بر قضات و عدم رسیدگی دقیق و درست به این علت نمی توان با استناد به حکم ثانوی و لزوم بروزرسانی در این امر قضاوت هوش مصنوعی را بپذیریم؟ چرا که در حال حاضر هم به دلیل نیاز جامعه برخی صفات قاضی مثل اجتهاد و ذکوریت تعدیل شده و به درستی رعایت نمی شود. ۳. شاید هوش مصنوعی نتواند صفات قاضی را از نظر فقه دارا باشد اما در رعایت اصول دادرسی اسلامی از جمله رعایت بی طرفی و رسیدگی در طیب خاطر و استقلال در رسیدگی و بی نیازی از رشوه و … بسیار هوشیار تر و بهتر عمل می کند آیا این امر لزوم کاربست آن در نظام قضایی را توجیه نمی کند؟ ***ضمن تشکر هر پاسخی ولو کوتاه بسیار راهشگا خواهد بود .