شخصى ملك موقوفهاى را اجاره مىكند سپس بخشى از زمين¬هاى موات حريم آن را احياء مىكند، آيا مستأجر مىتواند مالك آنها شود؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: با احياء زمين مواتى كه وقف نيست مستأجر، مالك آن مىگردد.
درختواره استفتائات
لیست استفتائات
در صورتی که وقف از نوع منقطع الآخر باشد آیا با اعراض یا انقراض آخرین موقوف علیهم وقف به پایان می رسد؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: وقف پایان می پذیرد.
الف: آیا اعراض موقوف علیهم از وقف خاص موجب بطلان و زوال وقف می شود؟ ب: در این زمینه آیا بین اعراض موقت و همیشگی تفاوتی وجود دارد؟ ج: در صورتی که اعراض موجب انتفای وقفیت شود تکلیف مال موقوفه چه خواهد شد و چه کسی مالک آن خواهد بود؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: الف: اعراض موقوف علیهم موجب بطلان وقف نمی شود بلکه مورد وقف باید در اختیار حاکم شرع قرار گیرد. ب: فرقی در این زمینه و حکم آن نیست. ج: مال موقوفه باید در اختیار حاکم شرع قرار گیرد تا در مصارف شرعی هزینه شود
آیا وقف خاص هم از استثناءات سرقت حدّی می باشد؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: اگر ملک اشخاص معیّن باشد، حدّ جاری می شود، ولی اگر فکّ ملک باشد حدّ جاری نمی شود.
برخی از افراد طاغوتی و از جمله پادشاه مخلوع ایران دارای موقوفاتی هستند که قبلاً آنها را وقف کرده اند. آیا چون واقف طاغوتی بوده به اصل وقف و موقوفات آنها خدشه ای وارد است، یا وقف مذکور صحیح است؟ و اگر صحیح می باشد آیا ادعای اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به قسمتی از این رقبه ـ که در مقام انتزاع قسمتی از آن از وقف بر آمده اند تا از وقفیت خارج شود ـ چه حکمی دارد؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: اگر محرز شود که این زمینهای وقفی بدون وجه شرعی تصرف یا غصب شده است، وقف باطل است و اگر مالکین زمین معین هستند باید به آنها داده شود، و الا باید در اختیار حاکم شرع و مجتهد جامع الشرایط قرار گیرد، اما اگر افراد
۱- آیا سلاطین می توانند املاک و اموال عمومی را وقف کنند؟ و آیا فقیه جامع الشرایط می تواند چنین اذنی به پادشاه بدهد و یا عمل او را تنفیذ کند؟ ۲- در صورتی که فقیه جامع الشرایط، حاکم باشد آیا اختیار چنین کاری را دارد؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: ۱-سلاطین حق ندارند اموال عمومی را وقف نمایند و این وقف باطل است مگر با اذن و اجازه فقیه جامع الشرایط باشد. ۲-اختیار چنین کاری را دارد.
والد این جانب ملکی را وقف نمودند که سؤالاتی بر اساس آن وقفنامه مطرح است: ۱- در وقفنامه بیان شده «مصرف وقف جهت اولاد طلبه و داماد عالم و طلبه در عرض، متساویاً، چه اولاد پسری و چه دختری باشند»، مراد چیست؟ ۲- آیا این عبارت «دامادهای پسری» و «دامادهای دختری» را هم شامل می شود؟ ۳- برخی از دامادها و فرزندان آن مرحوم مشغول کار نشر یا کاسبی بوده اند و اشتغال به تحصیل و تدریس و اقامه جماعت و سخنرانی ندارند. آیا این عبارت، ایشان را شامل می شود؟ ۴- – برخی از فرزندان طلبه ایشان در نهادهای سپاه و ارتش (عقیدتی – سیاسی) مشغول بوده و اشتغال به اقامه نماز جماعت و سخنرانی و و عظ و ارشاد و کلاس داری داشته اند. حکم ایشان چیست؟ ۵- – آیا دختران و … آن مرحوم که در مدارس معروف درس خوانده و مقطعی نیز در مدارس خواهران به امور حوزوی مشغول بوده اند و فعلاً خانه دار هستند عنوان طلبه صدق می کند؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: ۱- مراد آن است که تمام افرادی که طلبه هستند خواه اولاد خود واقف باشند یا داماد او و یا اولاد پسری و دختری باشند در کنار هم حق استفاده از درآمد وقف را دارند ۲-شامل دامادهای پسری و دختری نمی شود. ۳-شامل این افراد
شخصى باغى را وقف سيدالشهداء ۷ نموده و حق توليت را براى خود نصف قرار داده يعنى نصف از خود و نصف از امام ۷ آيا صحيح است؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: اشكال ندارد.
شخصى كتابى درباره وقف نوشته است و در آن كتاب با استناد به آيه هفتم سوره مباركه نساء وقف خاصّ به اولاد ذكور را احياى سنّت جاهليّت معرفى نموده است آيا تفسير اين آيه اينگونه است؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: آيه هفتم سوره نساء بنابر قولى درباره مذهب اهل جاهليّت است در اين كه عملاً دختران را از ارث اموال محروم مىكردند كه اسلام اين عمل را ردّ كرده و براى دختر هم سهمى تعيين كرده است ولذا آيه ربطى به وقف بر اولاد ذكور
آيا وقف با شياع مفيد علم و اطمينان و شهرت براى اثبات كافى است يا خير؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: اگر شياع موجب علم يا اطمينان عقلائى باشد صحّت ترتيب اثر بر آن بعيد نيست ولى در شهرت ظنی بايد طريق احتياط قضيه را اختيار كرد مثلاً در وقف، راه احتياط، مترتّب ساختن آثار آن است.