با سلام و احترام به استحضار می رساند؛ برخی از اشخاص فعال در بازار سهام به اطلاعات محرمانه ای در خصوص شرکت ها دسترسی پیدا می کنند. این اطلاعات که به عنوان اطلاعات نهانی شناخته می شوند در صورت انتشار عمومی قطعا بر قیمت سهام آن شرکت تاثیرگذار خواهد بود. دارندگان اطلاعات نهاني خود دو دسته‌اند: الف) دارندگان اطلاعات نهاني درجه اول كه رابطه اماني و حقوقي با شركت منتشركننده سهم دارند مانند مدير عامل، هيأت مديره و… كه به‌خاطر اين رابطه در معرض اطلاعات شركت هستند. در واقع رابطه مديران شركت با مالكين (سهامداران) رابطه وكالتي است و مديران شركت وكلاي سهامداران (مالكين) شركت هستند. ب) دارندگان اطلاعات نهاني درجه دو كه رابطه حقوقي با شركت منتشر كننده سهم نداشته و افرادي هستند كه اطلاعات نهاني را از شخصي ديگر (نه ضرورتاً از دارنده اطلاعات نهاني درجه اول) به‌دست مي‌آورند. مستدعی است؛ به سوالات ذیل پاسخ بفرمایید: ۱- آیا اشخاص دارنده اطلاعات نهانی (به تفکیک گروه اول و گروه دوم) می توانند با استفاده از اطلاعات در اختیار خود با سایر افراد فاقد این اطلاعات معامله (خرید/فروش) نمایند؟ (مستدعی است؛ حکم وضعی و تکلیفی را بیان فرمایید) ۲- در صورتیکه رواج این معاملات موجب تضییع حقوق برخی سهامداران شود یا موجب ضرر به افراد یا نظام بازار سهام یا از بین رفتن عدالت و مصلحت در بازار سهام گردد، آیا این امور موجب بطلان معاملات متکی بر اطلاعات نهانی می شود؟ حکم تکلیفی چیست؟ ۳- آیا انجام معاملات به شرح گفته شده در صدر سوال، مصداق غرر، اکل مال به باطل، قاعده لاضرر، تدلیس، غبن، تلقی رکبان، غرور، تصرف غیرمجاز در ودیعه و سرقت اموال شرکت (با فرض احتساب اطلاعات نهانی به عنوان اموال شرکت) است؟
باسمه تعالی
پاسخ استفتاء شما :
۱- معامله با افراد فاقد این اطلاعات برای هر دو گروه در صورتی که موجب تضییع حق سهامداران یا اضرار به آنها شود جایز نیست و در مواردی که صدق غش و فریب میکند خیار فسخ معامله برقرار است.
۲- با فرض اضرار و ظلم به سهامداران جایز نیست و برای انها خیار فسخ معامله و جبران خسارت را می آورد و به مقدار اضرار هم بعید نیست مصداق اکل مال به باطل باشد.
۳_ بسته به نوع معامله و شرایط آن برخی از این عناوین یا تمام آنها صدق میکند.