بسم الله الرحمن الرحیم ریاست محترم دفتر حضرت آیت الله علوی گرگانی (رحمه الله تعالی) وکلاء محترم ایشان سلام علیکم و رحمة الله و برکاته احتراما، استفتاء ذیل تقدیم حضور میگردد تا بنا بر فتوای آن مرجع معظم پاسخ فرمایید. ۱- آیا علم به وجود دین از شرایط تهاتر است؟ ۲- در صورت تعدد و کثرت دیونِ یکی از طرفین تهاتر، یا هر دو، تهاتر دقیقا میان کدام یک از دیون و به چه نحو صورت میگیرد؟ ۳- یک قطعه باغ به ثمن ۱،۰۰۰،۰۰۰ به فروش رسیده است که ظاهرا ثمن با دینی که بر عهدهی بایع بوده تهاتر میشود. در صورت مستحق للغیر برآمدن زمینِ باغ و نهایتا بطلان بیع به لحاظ آن، آیا بیع به لحاظ اشجار نیز باطل است؟ یا صحیح است و محل جریان خیار تبعض صفقه و … . تهاتر مذکور حکمش چیست؟ ومن الله التوفیق و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته
باسمه تعالی
پاسخ استفتاء شما :
۱_ علم به مبلغ و مقدار دین در تهاتر شرط می باشد.
۲- باید خصوصیات دینی که قرار است تهاتر در آن صورت گیرد مشخص باشد و الا میتوان با مصالحه کار را پیش برد و تهاتر همراه با صلح انجام داد.
۳_ اگر بیع باغ و اشجار تماما در یک معامله واقع شده است و به صورت جداگانه هر کدام در معامله لحاظ نشده باشد، بیع اشجار نیز باطل است ولی اگر قیمت اشجار مستقلا لحاظ شده باشد و صرفا باغ مستحق للغیر در بیاید بیع اشجار میتواند صحیح باشد البته برای فروشنده حق خیار تبعض صفقه پیدا می شود.