اگر كسى بدهى او زياد شده و از پرداخت آن عاجز است، آيا مىتوان سرقفلى مغازه بدهكار را تصرّف كرد و از اين طريق طلب طلبكاران را پرداخت نمود؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: سرقفلى مىتواند بابت مطالبات و بدهى حساب شود.
درختواره استفتائات
لیست استفتائات
در صورتى كه خريد منزل مسكونى مطابق شأن از وجوهى باشد كه به انحاء مختلف كلاهبردارى، قرض و غيره از مردم گرفته شده و يا اينكه آن وجوه به صورت وديعه نزد او بوده بفرمائيد: الف – آيا منزل مسكونى مطابق با شأن مطلقاً از جمله مستثنيات دين محسوب مىشود؟ ب – در صورتى كه خريد خانه به قصد فرار از دين يا به قصد عدم ردّ وجوه متعلّق به ديگران باشد اصل معامله چه حكمى دارد؟ آیا میتوان آن را به نفع طلبکار گرفت؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: الف- اگر با عين پول حرام خريده باشد، از مستثنيات دَين محسوب نمىشود و اگر به ذمّه خريده باشد جزء مستثنيات است ب : اگر خانه مورد نیاز و در حد، شأن باشد معامله صحیح است و نمیتوان مصادره نمود گرچه عمل مذکور تأخیر عمدی
الف – اگر مردى با زنش مشاعاً مالك منزل مسكونى باشند زوجه مىتواند از بابت مهريّهاش سهم زوج را به ميزان طلبش تملّك يا مطالبه فروش نمايد يا شامل مستثنيات دين است؟ ب – اين كه منزل مسكونى مديون از مستثنيات دين شمرده شده شامل ملك مستقلّ است يا مشاع را هم شامل است؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: الف – اگر سند زدن خانه به نام همسر باعث نشود كه مرد را از خانه خارج كنند و مرد بتواند بدون هيچگونه منّتى در خانه سكونت داشته باشد، زن مىتواند مهريّه را از مرد بگيرد. ب – تفاوتى نمىكند.
آيا بدهكارى كه فقط خانه دارد، مىتوان او را مجبور به فروش خانه براى اداى دين كرد؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: خانه ای که در حد شأن بدهکار باشد، از مستثنيات دَين است و نبايد در مقابل بدهكارى فروخته شود.
آیا گذشت زمان یا مرگ صاحبان حق و مالکان ملک تأثیری در اهمال استیفاء حق دارد یا عیناً به ورثه منتقل می شود؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: به ورثه منتقل می شود و حق از بین نمی رود.
اینجانب تنها مستثنیات دین خود را در رهن بانک به عنوان ضمانت قرارد دادم. وام گیرنده در اثر تصادف فوت نمودند. اینجانب بلافاصله به بانک مربوطه مراجعه و تقاضای تقسیط و پرداخت بدهی را نمودم. آیا بانک از نظر شرعی می تواند در حق اینجانب عملیات اجرایی و اقدام به تخلیه تنها خانه مسکونی بنده نماید.
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: چون ضامن اعلام آمادگی برای تقسیط وام و پرداخت بدهی نموده است، نمی توان به عنوان پرداخت وام منزل مسکونی ضامن در معرض فروش قرار گیرد.
مستثنیات دین چیست؟ آیا ماشین خوب و خارجی جزو مستثنیات دین است؟ آیا در محاکم، می توانند ماشین خوب را به عنوان مهریّه اخذ کنند یا جزو مستثنیات دین است؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: معمولاً فقهاء در این موارد، اینگونه وسیله ها را جزو مستثنیات دَین نمی دانند.
اگر تنها دارایی مدیون یک باب منزل مسکونی نیمه کاره باشد که به تدریج تکمیل می گردد و مدیون نیز، به ناگزیر تا تکمیل شدن منزل خود در منزل استیجاری سکونت داشته باشد آیا در این صورت، منزل نیمه کاره، جزء مستثنیات دین محسوب می گردد؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: اجبار به فروش خانه مذکور جهت ادا دین، خلاف احتیاط است زیرا امکان آنکه از مستثنیات دین باشد وجود دارد.
شخصی تنها محلّ معاش زندگی اش، مغازه ای است که مالک حق سرقفلی آن می باشد و از محل کار و کسب در مغازه موصوف در حدّ ضروریّات زندگی امرار معاش می نماید. آیا حقّ سرقفلی و محل موصوف را می توان بابت دین نامبرده که دین مهریّه است، توقیف و به تملّک درآورد؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: اگر گرفتن سرقفلی موجب عسر و حرج شدید شده و امکان کسب درآمد را مطلقاً بگیرد، بعید نیست جزو مستثنیات دین باشد.
آیا داشتن یک باب منزل مسکونی در حد متعارف جزء مستثنیات دین است ؟
باسمه تعالی پاسخ استفتاء شما: منزل به مقدار متعارف جامعه جزو مستثنیات دین است.